ابتلا به کبد چرب ریشه در نوزادی دارد

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری :به نقل از مدیکال دیلی بررسی که نتایج آن اخیر در دانمارک انجام شده است، نشان می‌دهد نوزادان با وزن پایین هنگام تولد یعنی کمتر از ۲٫۵ کیلوگرم در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به «بیماری کبد چرب مرتبط با اختلال سوخت‌وساز یا متابولیسم» (MASLD) هستند که قبلاً به نام «کبد چرب غیرالکلی» (NAFLD) شناخته می‌شد. این عارضه ممکن است در دوران کودکی، نوجوانی یا جوانی ظاهر شود.

یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد بچه‌هایی که با وزنی کمتر از دهمین صدک وزن طبیعی به دنیا می‌آیند، در مقایسه با کسانی که در هنگام تولد وزن طبیعی دارند، ۳ برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به MASLD در اوایل زندگی قرار دارند.

شایع‌ترین علت بیماری مزمن کبدی در جهان

کبد چرب یک عارضه مزمن و پیش‌رونده است که بر اثر تجمع چربی در کبد ایجاد می‌شود. این عارضه اخیرا MASLD یا بیماری کبد چرب مرتبط با اختلال سوخت‌وساز یا متابولیسم نامیده شده است، زیرا ارتباط نزدیکی با سندرم متابولیک دارد که با چاقی، مقاومت به انسولین و میزان‌های بالای کلسترول یا چربی‌های خون مشخص می‌شود. MASLD شایع‌ترین علت بیماری‌های مزمن کبدی در سراسر جهان شده و ۳۸ درصد جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده است.

دکتر فهیم ابراهیمی، نویسنده اول مقاله مطالعه، در این باره گفت: «در حالی که پژوهش‌های قبلی ارتباط بین وزن هنگام تولد و بیماری‌های عمده مانند بیماری‌های قلبی-عروقی و سندرم متابولیک را مشخص کرده‌اند، ارتباط آن با MASLD همچنان نامشخص بود. مطالعه ما اکنون شواهد قانع‌کننده‌ای فراهم می‌کند که عوامل مربوط به رشد و نمو جنینی نقش مهمی در ایجاد و پیشرفت MASLD و سایر بیماری‌های کبدی دارند.»

این پژوهشگران پس از این بررسی موردی-شاهدی بر روی جمعیت، ارتباطی میان MASLD و وزن هنگام تولد برقرار کردند. این بررسی شامل همه افراد زیر ۲۵ سالی بود که بین ژانویه ۱۹۹۲ تا آوریل ۲۰۱۷ در سوئد به MASLD مبتلا شده بودند. در مجموع ۱۶۵ مورد این بیماری یافت شد. پژوهشگران به ازای هر فرد مبتلا به MASLD، ۵ نفر از جمعیت عمومی را به عنوان گروه شاهد یا کنترل انتخاب کردند تا اثر متغیر‌هایی مانند سن، جنسیت، سال تقویمی و محل سکونت را به حداقل برسانند.

این پژوهشگران دریافتند افرادی که وزن کمی در هنگام تولد داشته‌اند یا به اصطلاح SGA - کوچک برای سن بارداری بوده‌اند - یعنی کوچکتر از دهمین صدک وزن طبیعی برای سن بارداری، تا ۶ برابر خطر نسبی بالاتری برای ابتلا به مراحل شدیدتر MASLD به شکل فیبروز یا سیروز کبدی داشته‌اند.

افراد در معرض خطر را باید شناسایی کرد

دکتر ابراهیمی گفت: «بسیار نگران‌کننده است که نوزادانی که با وزن کمی به دنیا آمده‌اند، در سنین جوانی در معرض خطر نسبی بالاتر ابتلا به این بیماری قرار دارند، زیرا MASLD در اوایل جوانی اغلب به بزرگسالی نیز تداوم می‌یابد و با افزایش خطر ابتلا به سیروز و نارسایی مزمن کبد مرتبط شده است. در آینده بسیار مهم است که راهبرد‌های پیش‌گیرانه و موثری همچون غربالگری زودهنگام و هدفمند توسعه دهیم تا بتوانیم افراد در معرض خطر را شناسایی کنیم و بار این بیماری را کاهش دهیم.»

عوامل گوناگونی مادری می‌توانند به وزن کم نوزاد هنگام تولد بینجامند، از جمله پرفشاری خون، بیماری کلیوی، عفونت‌ها، سوءتغذیه، سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر.